Iedere week beantwoordt Edwin de Vaal (47), huisarts in Nijmegen, een veelgestelde of opvallende vraag uit zijn praktijk. Deze week is dat: wanneer is het maken van een hartfilmpje nodig?
De Vaal: “Als je met pijn op je borst of met andere hartklachten bij de huisarts komt, wil hij of zij weten wat er aan de hand is. De arts kan er dan voor kiezen om een ElektroCardioGram (ECG) te maken, ofwel: een hartfilmpje. Dit doet geen pijn en is een relatief eenvoudig onderzoek.”
“Je hart is een holle spier, zo groot als een vuist en zit direct achter je borstbeen. Dankzij de hartspiertjes die zich aanspannen, kan het hart samentrekken en wordt er bloed rondgepompt. Gemiddeld klopt je hart zo’n zestig tot negentig keer per minuut en wordt er zo’n 5 liter bloed per minuut rondgepompt.”
“Tijdens het maken van een hartfilmpje wordt er niets gefilmd. Wel wordt de elektrische activiteit van de spiertjes in het hart gemeten via elektroden. Die worden op je polsen, enkels en borst bevestigd. Veel borsthaar scheren we weg.”
“De elektroden op je huid vangen het elektrische signaal van je hart op en zijn verbonden met het ECG-apparaat. Er wordt gevraagd om tijdens het maken van het filmpje even niet te praten, bewegen en hoesten, zodat er heel nauwkeurig gemeten kan worden.”
Deze afwijkingen kan een arts onder meer zien op een hartfilmpje
- Afwijkend hartritme
- Zuurstoftekort in de hartspier
- Hartinfarct (of dat je deze hebt gehad)
- Blokkade in de hartzenuwtjes
“Tijdens de meting worden de elektrische signalen van het hart in een grafiek weergegeven: het ECG. Dit lijntje – dat omhoog en omlaag gaat – wordt op millimeterpapier afgedrukt. Zo kan een arts alle details van het hart goed zien en beter beoordelen.”
“Aan die grafiek kan worden afgelezen hoe het nu met je hart gaat. Zo kan de arts zien of je hartritme afwijkingen vertoont of dat de hartspier te weinig zuurstof krijgt, zoals bij een hartinfarct. Wat een dokter níét kan zien, is wat nog komen gaat.”
“Aan de hand van het hartfilmpje beoordeelt een huisarts of er mogelijk verder onderzoek moet worden gedaan. Het kan zijn dat je last hebt gehad van pijn op de borst bij inspanning, maar nu niet meer. In dat geval kan worden voorgesteld om een inspanningstest te doen.”
“Tijdens die test wordt een hartfilmpje gemaakt, terwijl je je flink inspant op een hometrainer. Op het hartfilmpje kun je zien of de spiertjes in je hart genoeg zuurstof krijgen. Als dat niet zo is, bijvoorbeeld bij vernauwde bloedvaten, dan krijg je tijdens dat inspannen pijn op je borst en zie je dat terug in het filmpje.”
“Er kan ook een holteronderzoek volgen. Dan registreert een kastje, dat je mee naar huis neemt, je hartritme gedurende één dag. Dit doen we als iemand last heeft van aanvallen van hartkloppingen of bij een onregelmatige hartslag.”
“Soms stuurt de dokter een hartfilmpje door naar een cardioloog voor overleg of advies. Hij of zij kan dan adviseren dat het toch verstandiger is om direct naar de Eerste Harthulp in het ziekenhuis te komen of later naar de polikliniek van de cardiologie te gaan.”
“Een hartfilmpje filmt dus niets, maar geeft wel belangrijke informatie over de elektrische activiteit van de hartspiertjes. Aan de hand van een ECG kan een arts hartziektes uitsluiten en aantonen. Het geeft echter niet altijd een antwoord, waardoor er soms toch extra onderzoek nodig is.”
“Nog steeds geldt: voorkomen is beter dan genezen. Door gezond te leven kun je het risico op hart -en vaatziekten verlagen. Benieuwd hoe het gesteld is met de gezondheid van jouw hart? Bereken op de site van de Hartstichting jouw hartleeftijd.”